کد مطلب:27707 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:25

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

منظور ازتقدم جذبه بر سلوك ، در سيره حضرت يوسف چيست؟

از قرآن كريم استفاده مي شود كه آغاز سير و سلوك يوسف (ع) از جذبه بوده است و جذبه او از رؤياي صادق وي كه جزئي از اجزاي نبوّت است، نشئت گرفته است، يعني اول واقع را ديد، بعد به راه افتاد. گر چه برخي از انبيا ابتدا سالك بودند و بعد مجذوب شدند، اما بعضي چون عيسي و يحيي (عليهما السلام) اول برايشان واقع مكشوف مي شود و بعد راه را ادامه مي دهند؛ چنانكه خداي سبحان، در دوران كودكي به عيسي و يحيي حكم نبوت عطا كرده است. سخن عيسي (ع) در كودكي اين است كه: (اِنّي عَبْدُ اللهِ اتَيِني الْكِتابَ وَجَعَلَني نبِيّا) مريم/30، و درباره يحيي (ع ) چنين آمده است: (وَاتَيّناهُ الْحُكْمَ صَبِيّاً) مريم/12، ولي درباره حضرت يوسف(ع) مي فرمايد: (وَلَمّا بَلَغَ اَشَدَّه اتَيناه حُكْما وَعِلْما) يوسف/22 وقتي به سن رشد رسيد ما به او حكم نبوت عطا كرديم.

حضرت يوسف در همان دوران كودكي بارقه اي از نبوت كه رؤياي صادق است، نصيبش شد (نه همانند حضرت عيسي در گهواره) و وقتي برادرها خواستند او را به چاه بيندازند نيز، خداوند از راه وحي او را آگاه ساخت كه تو سالم مي ماني و اين جريان را به اطلاع آنها خواهي رساند: (وَ اَوْحَيْنا اِلَيْهِ لِتُنْبِئْنَّهِم بِأَمْرِهم هذا وَ هُمْ لايَشْعُرون) يوسف/15 اين وحي هم در دوران نوجواني نصيب يوسف صديق شده است.

پس جريان يوسف صديق از اين نظر كه در ‎آغاز سير و سلوك كشف و شهود نصيبش شد، همانند سيره يحيي و عيسي (عليهما السلام) است، گر چه خداي سبحان نبوت را وقتي بالغ شد به او عطا كرد، اما طليعه اين حكم و علم را در دوران جواني به او عطا كرد. پس از آن كشف، يوسف (ع) به جايي رسيد كه جزو بندگان مخلص شد و چنين انساني گرچه مستجاب الدعوه است، ليكن دعايش براي صيانت دين است نه براي حفظ شخص خود، مگر آن كه حفظ دين متوقف بر حفظ شخص باشد. چنانكه در مقابل كيد زنان مصر به عنوان يك نيايش مي گويد: خدايا چون زندان براي حفظ دين توست من آن را مي پذيرم، اما كيد زنهاي مصر را از من دور كن. خداوند هم دعايش را مستجاب كرد: (وَاَلا تَصْرِف عَنّي كَيْدَهن اَصِبْ اِلَيْهِنَّ وَاكُنُ مِن الْجاهِلين × فَاسْتجاب لَهُ رَبَّهُ فَصَرِفَ عَنْهُ كَيْدَهِنَّ اِنَّهُ هُوَ اَلسَّميعُ الْعَليم) يوسف/33- 34 قرآن كريم در اين قصه الگو ذكر مي كند و بر اين اساس كسي كه براي صيانت نفس خود ازخداي سبحان خالصانه مسئلت كند و به او پناهنده شود دعايش مستجاب خواهد شد.

---

: آية الله جوادي آملي
تفسير موضوعي قرآن ج 7 (سيرة پيامبران(ع) در قرآن)